Constitui fundinte de la abaderia de Tihany

De Vicipedia
Eglesa de la abaderia de Tihany.

La Constitui fundinte de la abaderia de Tihany es un documento conoseda car lo inclui la parolas la plu vea scriveda en magiar. La documento, de 1055, lista la teras cual la re ia dona a la abaderia Tihany, nova fundida. Lo es xef en latina, ma conteni alga parolas e espresas magiar, de cual la plu longas es feheruuaru rea meneh hodu utu rea (en magiar moderna: Fehérvárra menő hadiútra, "en la rua militar gidante a Fehérvár").

Fondo[edita | edita la fonte]

La abaderia benedictin de Tihany ia es instituida par la Re Andres 1 e ia es dedicada a la Virjin Maria e Aignan de Orleans. La constitui fundinte ia es probable composada par la bispo Nicholas. La monces benedictin ia es localida en Tihany par la re Andres, ci ia fa construi un eglesa e un monceria per los sur un colina de la penisola Tihany sirca la Lago Balaton. La constitui, scriveda sur pergamin de boveta, es oji en la abaderia benedictin de Pannonhalma.

La rua refereda ta debe es un rua militar de la tempos roman, ancora usada en le eda medieval. Lo ia es la rua la plu importante de Fehérvár a sude. Fehérvár (oji Székesfehérvár) ia es un de la sites la plu importante de Magiar medieval.

Contenida[edita | edita la fonte]

La parolas magiar en la testo refleta la lingua magiar de la sentenio 11. No sola la nomes propre, ma nomes comun e espresas es incluida. La plu longa & feheruuaru rea meneh hodu utu rea mostra un stato de la lingua en cual la sufisa -ra (-re a pos vocales fronte) ancora no evolui a un posposada, e en cual la vocales final es ancora mantenida (compara 'Feheruuaru' con la moderna 'Fehérvár' e 'utu' con 'út'). La documento inclui 58 parolas magiar, entre los Tichon, la spele temprana de Tihany.